Omschrijving
Het risico dat de NS investeringen in het buitenland geld kosten in plaats van geld opleveren.
Toelichting
Abellio is een volledige dochter van NS en opereert op de markten voor reizigersvervoer in het Verenigd Koninkrijk en Duitsland. NS investeert via deze dochter in deze markten. Prioriteit van Abellio is het behalen van positieve financiële resultaten door risico's doeltreffend te beheersen en investeringen binnen het Capital-at-Risk-framework te houden. Dit framework is in 2016 met het ministerie van Financiën overeengekomen en stelt grenzen aan de omvang van de investeringen door NS in het buitenland en aan de garanties die NS afgeeft.
In 2017 heeft de concessie ScotRail in het Verenigd Koninkrijk tegenvallende resultaten laten zien en zijn de verwachtingen ten aanzien van de te realiseren reizigers- en omzetgroei voor de concessie Greater Anglia minder voorspelbaar geworden. De passagiersomzet blijft ondanks verschillende verbeterinitiatieven achter bij de verwachtingen. Oorzaken zijn: a) tegenvallende economische groei door onzekerheid omtrent de gevolgen van Brexit, b) gedrag van reizigers dat afwijkt van trends, waardoor initiatieven gericht op reizigersgroei niet het gewenste effect hebben en c) afhankelijkheid van Network Rail om tijdig infrastructurele projecten op te leveren.
In Duitsland wordt de komende jaren een omzetgroei gerealiseerd van € 246 miljoen in 2017 naar ruim € 677 miljoen in 2020. Dit komt doordat een aantal concessies is gewonnen die de komende jaren in operatie moeten gaan, nadat de mobilisatie voor deze concessies is afgerond. Tijdens deze mobilisaties zijn voorbereidingen nodig, zoals het werven en opleiden van personeel, de aanschaf van treinen en het klaarmaken van werkplaatsen voor het onderhoud van de treinen. De mobilisatie van elke concessie vergt een nauwgezette voorbereiding en investering in tijd en geld van Abellio Duitsland en het risico bestaat dat we niet op tijd alles gereed hebben voor de start van de concessie.
Maatregelen
In 2016 heeft NS de overeenkomsten met haar aandeelhouder afgerond met betrekking tot het totaal aan financiële middelen bestemd voor de internationale activiteiten van Abellio. Op grond van de gemaakte afspraken zal NS het risico beperken tot het afgeven van concerngaranties en het geïnvesteerde kapitaal. Voor bepaalde concessies wordt de omvang van het risico beperkt door het aangaan van een strategisch partnerschap, zoals bij Greater Anglia en West Midlands, waar in de concessie wordt deelgenomen door respectievelijk Mitsui voor 40% in Greater Anglia en door Mitsui en Japanese Railways East (JRE) voor gezamenlijk 30% in West Midlands. Abellio heeft diverse initiatieven gestart die het bedrijfsresultaat moeten ondersteunen. Onder andere worden in Abellio UK werkstromen ingericht om groei-initiatieven te identificeren en te implementeren en reizigersgedrag te analyseren. Met Network Rail wordt nauw overleg gevoerd over de infrastructurele projecten zodat de invloed van deze projecten op de dienstregeling wordt beperkt.
In Duitsland worden de mobilisaties via een programma-aanpak met ervaren management gedegen voorbereid. Ook wordt de uitvoering nauwlettend gevolgd zodat risico’s op vertragingen en budgetoverschrijdingen worden beheerst. Hierbij komen de ervaringen en geleerde lessen uit eerdere mobilisaties in de programma-aanpak voor nieuwe mobilisaties.
Trend beheersing
De genoemde maatregelen zullen op korte- en middellange termijn tot resultaat leiden. De verwachting is nog steeds dat alle concessies over de looptijd een positieve bijdrage aan het resultaat zullen leveren.
Restrisico
Midden. Het huidige risicoprofiel sluit aan bij het gewenste risicoprofiel.